Wát een weer maand was februari! Vrijwel alles zat erin: van sneeuw, tot ijs, tot overlast, tot volop lenteweer. In dit artikel nemen we je mee terug.

Van zeer koud naar zeer zacht

We hebben een ronduit bijzondere februarimaand achter de rug! De eerste dagen verliepen zacht met temperaturen in de dubbele cijfers en vaak kwam het tot regen. Rond 3 februari werd in de weerkaarten echter een scherpe omslag naar koud winterweer zichtbaar vanaf het weekend van 6/7 februari. Eerst zat daarin nog de nodige onzekerheid, maar al snel leek een ouderwetse winterinval goed van de grond te gaan komen. Op 7 februari kwam het in het noordwesten tot een sneeuwstorm; hiervan spreken we wanneer de combinatie van sneeuwval en gemiddeld windkracht 8 tegelijkertijd optreedt. Ergens anders was er sprake van sneeuwjacht. In het zuidoosten en oosten viel lokaal zelfs 20 tot 30 centimeter sneeuw; in dat deel van Nederland de grootste hoeveelheid sinds de “Kerstsneeuw” van december 2010.

Wat volgde was een week met felle vorst en een regionale koudegolf in grote delen van het binnenland. Vanaf 14 februari ging het roer echter volledig om. De wind draaide naar een warme zuidelijke richting, waardoor de temperaturen omhoog schoten. Aanvankelijk bleef het bij 10 tot 13 graden, maar vanaf de 20e bereikte écht zachte lucht ons land waarin we maxima konden bereiken tot ruim boven de 15 graden. In De Bilt werd zelfs een serie van zes zachte dagen (>15 graden) op rij genoteerd, wat een absoluut record is voor een winterseizoen in Nederland! Deze ‘warme’ periode heeft ervoor gezorgd dat de eerdere kou volledig uit de gemiddeldes weggepoetst is; februari 2021 eindigt in Midden-Nederland zelfs circa een halve graad te zacht…

Droog en zonnig

Lente in februari! Foto: Marry Nieuwhoff

Lente in februari! Foto: Marry Nieuwhoff

Februari is droog en zonnig verlopen. Ook hierin waren de verschillen echter groot, want ondanks dat er weinig neerslag is gevallen waren de problemen door winterse neerslag soms enorm. Vooral tijdens de sneeuwval van 7 en 8 februari én de ijzel op 15 februari ontstond op sommige plaatsen grote overlast. Daarna viel eigenlijk nauwelijks neerslag meer in Nederland, alleen in de avond van 25 februari kwam het in Brabant en Limburg nog lokaal tot zo’n 10 mm regen.

De totale neerslagsom kwam uit op circa 47 mm tegen 60 mm normaal in een februarimaand. Opvallend genoeg viel de meeste neerslag in het zuidoosten: tot ruim 80 mm in delen van Limburg en dat kunnen ze daar prima gebruiken met het oog op de lage grondwaterstanden!

Naast droog was februari ook zonnig. Uiteindelijk komen we deze maand uit op ~120 zonuren tegen ruim 90 uur normaal. Twee perioden sprongen met kop en schouders er bovenuit de afgelopen maand qua zonneschijn: de regionale koudegolf met ~50 uur zon in één week en natuurlijk de zachte voorjaarsdagen tussen 20 en 24 februari met in totaal circa 40 zonuren. De eerste week verliep tamelijk somber.

Schaatspret en voorjaarswarmte…

Wat natuurlijk het meest in het oog sprong was de enorme schaatspret die Nederland heeft gekend tijdens de koude periode. Overal waren vrolijke mensen te zien op het ijs, al was het soms wel druk op kleine plassen en schaatsbanen. Maar op de grote plassen zoals Loosdrecht, Ankeveen en het Veluwe meer hadden mensen in principe ruimte genoeg en dat heeft indrukwekkende beelden opgeleverd. Beelden zoals we ze vele jaren niet gezien hebben!

blank

Schaatspret tijdens zonsopkomst, foto door Ella Groot

Wat verder opviel waren de bijzondere ijssculpturen en enorme ijsschotsen langs de grote meren en de Waddenzee! Dergelijke omstandigheden maken we zeker niet vaak mee in Nederland; de laatste keer was februari 2012 en minder vaak maart 2018. Ook werd er kruiend ijs waargenomen; een fraai fenomeen afloop van de regionale koudegolf. Na het invallen van de dooi kwamen ijsschotsen ‘los’ te liggen in het water en door de wind schoven ze als het ware over elkaar heen. Zo kunnen in een periode na stevige vorst zogenaamde ‘ijsbergen’ gevormd worden. Uiteindelijk kwamen er langs de Afsluitdijk en verschillende dijkjes in Noord-Holland en Friesland zelfs ijsbergen van 2 tot 4 meter hoog te liggen! Een bijzonder verschijnsel in Nederland…

Maandag start meteorologische lente

Aanstaande maandag, op 1 maart, gaat de meteorologische lente van start in Nederland. Het weerbeeld blijft fraai met veel ruimte voor de zon, al zijn we de hoge temperaturen van de afgelopen periode wel even kwijt. Voor de natuur is dat overigens geen heel slecht nieuws. Veel gewassen beginnen na de ongekende warmte in februari namelijk al uit te lopen en wanneer we later in maart of april nog met stevige vorst te maken krijgen (wat zeker zou kunnen), dan zal veel kapot kunnen vriezen. We houden jullie op de hoogte!